Het is winter maar als ik naar buiten kijk lijkt het wel herfst. Terwijl ik dit stukje schrijf zie ik het waaien. Het waait hard, heel hard. Het is weer die ongure tijd van het jaar. Hoewel het elk jaar een tijdje onguur is en we nu weer langzaam kunnen uitkijken naar de lente, lijkt het dit jaar onguurder dan ooit. Figuurlijk gesproken waait het namelijk ook hard. Torenhoge inflatie, benzineprijzen, uit de pan rijzende energiekosten en natuurlijk het hele COVID verhaal. Als kers op de taart hebben we ook al vijf jaar een behoorlijke krapte op de woningmarkt. Het stormt binnen in de maatschappij.
Al deze ontwikkelingen kunnen niet los van elkaar worden gezien. Het lijkt dan ook onwaarschijnlijk dat de krappe woningmarkt op deze manier doorgaat. De gekte die eigenlijk ontstond door de steeds lage wordende hypotheekrente en achterblijvende aanbod. Lenen werd steeds gemakkelijker en de waarde van de woning bleef maar stijgen. Afgelopen vijf jaar zijn de woningen in Nederland gemiddeld 8% per jaar in waarde gestegen. Het toppunt kwam in November ’21, toen een woning gemiddeld 20% meer waard was dan een jaar ervoor.
Dit brengt natuurlijk problemen met zich mee. De huizenprijzen zijn zo hard gestegen dat het voor veel mensen onmogelijk is geworden om een woning te kunnen kopen. Zelfs in de regio Zuid-Limburg waar huizen aanvankelijk betaalbaar bleven, zijn de huizenprijzen fors gestegen. Ondanks dat mensen meer kunnen lenen, en dat kan in Nederland al behoorlijk, hebben ze geen kans op de huidige woningmarkt. Deze mensen vallen tussen wal en schip want een alternatief is er, door een tekort aan passende huurwoningen, ook niet. Sterker nog, als je als ontwikkelaar bezig bent om een aantal woningen te ontwikkelen, kan de overheid er zo maar eens een aantal jaren over doen om hiervoor een vergunning af te geven.
Dit probleem is er zoals gezegd al jaren. De Nederlandse overheid heeft als oplossing hiervoor de leennormen versoepeld, aan de knoppen van de overdrachtsbelasting gedraaid, en de schenkingsvrijstelling gecreëerd. Dit allemaal om mensen toch de gelegenheid te bieden om een woning te kunnen kopen. Uiteindelijk kunnen we concluderen dat deze maatregelen juist doen wat ze trachten te bestrijden. De huizenprijzen stijgen hierdoor juist meer en meer. We zijn nu op een punt gekomen waarop we vuur met vuur moeten bestrijden en even op de blaren moeten zitten.
Om de gekte tegen te gaan zullen er mijns inziens concessies gedaan moeten worden. De leennormen zullen moeten worden aangescherpt. Belastingvoordelen zoals hypotheekrente zal moeten worden aangepakt en ook die schenkingsvoordelen zullen moeten verdwijnen. Daarnaast zal de overheid er alles aan moeten doen om meer (huur)woningen te bouwen. Alleen zo krijgen we de markt weer op orde. Beter laat dan nooit.
